Rodziny z dziećmi, a tym bardziej samotni rodzice przebywający z dzieckiem w Londynie, znajdują się w znacznie trudniejszej sytuacji finansowej i zawodowej niż ich "samotni" rodacy. Po pierwsze trudniej jest znaleźć mieszkanie - nie każdy właściciel domu czy przyszli współlokatorzy lubią dziecięce harce i swawole. Po drugie trudniej jest znaleźć pracę, trzeba bowiem pogodzić ją z zapewnieniem dziecku należytej opieki, często w zróżnicowanych godzinach. Po trzecie - dochód maleje, bo albo się go nie ma, gdy zostaje się w domu z dzieckiem, albo trzeba zarobione funty przeznaczyć na finansowanie niani czy przedszkola. W przypadku samotnych rodziców, wykonujących "typowe" prace Polaków w Londynie, uzyskanie tygodniowych zarobków umożliwiających przeżycie graniczy z cudem, chociaż jest możliwe, zazwyczaj jednak dzięki pomocy przyjaciół lub rodziny, albo kosztem zdrowia własnego i dziecka. Samotny rodzic zazwyczaj pracuje od rana do nocy, a dziecko zaczyna odczuwać samotność, przebywając kolejno w przedszkolu i u różnych upiekunek. Zmęczeni pracą rodzice w wolnych, bardzo rzadkich chwilach, marzą tylko o położeniu się do łóżka... Ale czy to jedyne wyjście? Wraz z wejściem Polski do Uni Europejskiej w różnych krajach, zwłaszcza w Wielkiej Brytani, wiele dyskutowano o tym, jak to system socjalny i podatkowy tego państwa zostanie wyssany przez nowoprzybyłych, głównie Polaków. W praktyce jednak większość z nas nawet nie wie, co nam przysługuje, czy cokolwiek nam przysługuje, na jakich podstawach nam przysługuje i jak się o to ubiegać. Informacje (oczywiście po angielsku) wprawdzie nie są zawiłe i są ogólnodostępne w różnego typu instytucjach i Internecie, ale trzeba najpierw do nich dotrzeć i je zrozumieć, a następnie wykorzystać w praktyce. Wykorzystać nie oznacza tutaj wykorzystywania kogokolwiek - w końcu wybierając Anglię na swój dom, płacąc różnego typu podatki i przywożąc tutaj swoich potomków, nabieramy praw do korzystania z różnego typu ulg i świadczeń. Pytając o pomoc rodaków, nawet przebywających tutaj długo, nie udało mi się uzyskać żadnych konkretnych informacji. Pytając (kilkakrotnie) o poradę w Social Security zostałam odesłana do stron internetowych, bo "nie są pewni, na jakich zasadach traktować Polaków". W przedszkolu mojej córki dostałam stos ulotek na temat różnego typu zasiłków i ulg. Ostatecznie usiadłam do Internetu, przestudiowałam co się dało i oto co udało mi się ustalić. Jeśli przebywamy w Anglii legalnie, tzn. pracujemy (jesteśmy zarejestrowani w Home Office, posiadamy NIN, płacimy podatki), jesteśmy samozatrudnieni (self-employement), pracowaliśmy legalnie przez okres dłuższy niż 12 miesięcy i straciliśmy pracę, możemy starać się miedzy innymi o Child Benefit i Working Tax Credit (jego elementem jest Child Tax Credit). Osobom pracującym mniej niż 16 godzin tygodniowo (w przypadku par - 30 godzin tygodniowo, przy czym jedna z osób nie może pracować więcej niż 24 godziny tygodniowo) przysługują Income Support lub Jobseeker's Allowance. Można również starać się o Council Tax Benefit i Housing Benefit. Nie przysługuje nic osobom, które: a) pracowały tutaj "w kawałku" krócej niż 12 miesięcy, straciły pracę i nie znalazły nowej w ciągu 30 dni, b) pracują tutaj nielegalnie, c) nie pracują wcale. Child Benefit przyznawany jest osobie dorosłej, pod której opieką znajduje się dziecko lub dzieci, do 16 roku życia dziecka (lub dłużej, jeśli kontynuuje np. pełnowymiarową edukację). Wysokość Child Benefit nie jest zależna od zarobków i oszczędności opiekuna - wynosi 16,50 funta na tydzień na pierwsze dziecko i 11,05 funta na tydzień na każde kolejne dziecko. Warunkiem uzyskania Child Benefit jest to, by dziecko i osoba ubiegająca się przebywały na terenie Wielkiej Brytanii (osoba ubiegająca się nie musi być rodzicem dziecka), a osoba ubiegająca się o ChB musi spełniać wyżej wymienione warunki związane z legalnym zatrudnieniem i pobytem w Anglii. Working Tax Credit (i jego element - Child Tax Credit) przyznawany jest na podstawie zeznań podatkowych osoby pracującej legalnie na terenie Wielkiej Brytanii (patrz wyżej). Jego wysokość zależy od zarobków osoby (pary) ubiegającej się o Tax Credits, od ilości dzieci, od kosztów ponoszonych na opiekę/edukację dziecka. Jeśli mamy partnera, który przebywa z nami na terenie Wielkiej Brytanii (ważne jest, iż jako partner rozumiany jest nie tylko małżonek) podanie składamy razem. Do 300 funtów kary grozi za zatajenie faktu, iż żyjemy w związku lub nasza sytuacja uległa zmianie (otrzymaliśmy Tax Credit sami, a nasz partner dojechał/wyjechał). Wysokość WTC (w tym CTC) można ustalić wchodząc na stronę internetową i wpisując własne dane. Income Support przeznaczony jest dla samotnych rodziców, osob niepełnosprawnych lub osób opiekujących się innymi (dziećmi, dorosłymi). Otrzymują go Ci, którzy pozostają bez pracy lub pracują do 16 godzin tygodniowo, mają niskie zarobki, ich oszczędności nie przekraczają 8000 funtów i są w wieku 16 do 59 lat. Nie jest to bezpośrednio pomoc na dziecko, ale przysługuje między innymi samotnym rodzicom i może znacznie ułatwić im przeżycie. W przypadku pełnych rodzin i osób pełnosprawnych spełniających te same warunki sytuacja wygląda inaczej. Muszą one aktywnie poszukiwaś pracy (regularnie odwiedzać Jobcentre) i do momentu jej znalezienia otrzymywać mogą Jobseeker's Allowance. Council Tax Benefit i Housing Benefit związane są z opłatami za mieszkanie i podatkiem płaconym od nieruchomości i stanowią odrębne zagadnienie - zainteresowanych odsyłam do stron internetowych. Na stronach tych znajdują się formularze, które można ściągnąć i wydrukować, a po wypełnieniu wysłac na podany adres. Niektóre formularze można nawet wypełnić i wysłać "on-line", dosyłając tylko pocztą konieczne dokumenty (np. akt urodzenia dziecka). Na stronach tych można znaleźć również numery telefonów, pod które dzwoniąc uzyskamy wszelkiego typu informacje oraz zamówimy odpowiednie formularze na własny adres. Na koniec chciałam zachęcić wszystkich londyńskich (i nie tylko) rodaków do przesyłania na adres redakcji uwag i opisów własnych doświadczeń związanych z omówionymi przeze mnie CHB, WTC (CTC), IS czy JA. Opisałam bowiem nasze teoretyczne możliwości uzyskania różnego typu pomocy i ulg. Niestety nie znalazłam w swoim otoczeniu wielu osób otrzymujących cokolwiek poza Child Benefit, na temat praktyki wiele powiedzieć więc nie mogę. Z niecierpliwościa oczekuję na informacje od czytelników! Część zasiłków można otrzymać dopiero po opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne przez minimum rok. Niektóre z nich są dostępne już w momencie podjęcia pierwszej pracy. Należą do nich: * Child Tax Credit; * Child Benefit; * Housing Benefit; * Working Tax Credit HMRC - Strona Inland Revenue (wszelkie informacje i formularze związane z Tax Credit, Child Benefit i inne) Tax Credit - sprawdź, czy i ile ci przysługuje Child Benefit Income Support Jobseeker's Allowance - ogólne informacje na temat wszelkiego typu zasiłków i ulg Informacje dla osób z zagranicy (spoza Anglii)